Tercihinizle geleceğinize ilk adımı atacaksınız


Aysel Bozan Yılmaz -Tercihler 30 Temmuz’da başlayacak, 11 Ağustos’ta sona erecek. Üniversite ve bölüm tercihi net olanlar için yeterli bir zaman ancak henüz kararını veremeyen, üniversiteleri, programları iyi incelemeyen, beklediğinden düşük puan aldığı için tercihlerini baştan değerlendirecek olanlar için 13 günlük süreç çok hızlı geçecek. Yapay zekâ başta olmak üzere teknolojik gelişmeler, iklim değişikliği, salgınlar, yaşlanan nüfus, tüm dünyayla birlikte meslekleri de dönüştürürken önceki yıllara göre daha dikkatli tercih yapmanız, mezun olduğunuz yıllarda sektörlerin ihtiyaçlarının ne olacağını iyi analiz etmeniz gerekiyor. Çünkü artık 20-30 yıl aynı işyerinde, diplomanızı aldığınız meslekte çalışma ihtimaliniz çok düşük. Bazı meslekler 3-5 yılda bile değişim yaşayabilecek. Bu noktada gitmeyi düşündüğünüz üniversitenin, değişimlere hızlı uyum sağlaması, bunun için gerekli yatırımları yapması ve eğitim programlarını güncellemesi çok önemli.
Yapay zekâ olmazsa olmaz
Değişimin baş aktörü hiç şüphesiz yapay zekâ. Öyle ki Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayımlanan 2025 İşlerin Geleceği Raporu’na göre 2030 yılına kadar iş gücü piyasasında yaşanacak dönüşüm, işlerin yüzde 22’sini etkileyecek. Küresel ölçekte işverenlerin yarısı, yapay zekânın sunduğu yeni fırsatları değerlendirmek amacıyla faaliyetlerini yeniden konumlandırmayı planlıyor. İşverenlerin yüzde 77’si çalışanların yeniden beceri kazanması için adım atacağını belirtiyor. Yüzde 41’i yapay zekânın otomatikleştireceği bazı görevler nedeniyle iş gücünü azaltmayı öngörüyor. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), 2024’te hazırladığı “Yapay Zekâ ve İşin Geleceği” raporunda da yapay zekânın küresel istihdamın yüzde 40’ını etkileyeceğini kaydedilmişti. Yine kariyer platformu Linkedin tarafından yayınlanan 2025 İş Değişim Raporu’na göre de 2030 yılına kadar, çoğu işte kullanılan becerilerin yüzde 70’i değişecek ve yapay zekâ bir katalizör olarak ortaya çıkacak.
Pek çok kişinin mesleği tehlikede ancak insan faktörü her zaman önemini koruyacak. Bu noktada yapay zekâyı yaptığı mesleğe entegre eden, sürekli kendini geliştiren, farklı disiplinleri bir araya getiren, bu değişimlerden en az etkilenecek. Yine iklim değişikliği ve yaşlanan nüfusla birlikte, bu alandaki meslekler de öne çıkacak. O nedenle tercihlerinizi yaparken tüm bu gelişmeleri iyi analiz etmenizde yarar var.
Kendi hayallerinizi seçin
Üniversite diploması eski önemini yitirse de hâlâ değerli. Ancak iş dünyası artık teknolojik gelişmeleri yakından takip eden, problem çözme, yaratıcılık, eleştirel düşünme, girişimcilik, liderlik gibi özelliklere sahip mezunlar istiyor. O nedenle tercih edeceğiniz üniversitenin size bu yetkinlikleri kazandırması gerekiyor. Tabii yurt dışı fırsatları olmazsa olmazı. Kampüs olanakları, akademik kadrosu, Ar-Ge bütçesi, yayın sayısı, çift diploma, çift anadal ve yandal fırsatları, laboratuvarları, öğrenci kulüpleri, barınma ve burs olanakları, sektörlerle anlaşmaları, staj ve kariyer olanakları, mezunlarının iş bulma oranı, mezun olduktan sonra ne kadar sürede iş buldukları gibi bakmanız gereken pek çok kriter var. Tüm bunlar çerçevesinde tercih listenizi hazırlarken temel kriteriniz ise istek sıranız olmalı. Her zaman hatırlattığımız gibi kazanıp da gitmeyeceğiniz, gitseniz bile okuduğunuzda mutsuz olacağınız hiçbir bölümü sırf puanınız yetiyor diye yazmayın. Yine listenizi hazırlarken de buna dikkat edin. Örneğin üçüncü tercihinize yerleştiğinizde “Keşke dördüncü sıradaki tercihime yerleşseydim” demeyeceğinizden emin olun. Bu çok önemli çünkü her yıl puanına göre tercih yapan ya da ailesi istediği için hiç istemediği bölümleri yazan ve kazandığında hayal kırıklığı yaşayan yüzbinlerce aday, ertesi yıllarda tekrar üniversite sınavına giriyor. Binlerce aday da mezun olduğu mesleği yapmıyor. O nedenle tüm kriterleri inceleyin ve istekleriniz doğrultusunda tercihlerinizi yapın. Başkalarının değil, kendi hayallerinizin peşinden gidin. Rehberimizde hazırladığımız haberler sizler için yol gösterici olacaktır. Hepinize bol şans diliyoruz!
Tepkiniz ne oldu?






